خواستگاری،مهریه،ازدواج،جهیزیه، عروسی،زندگی پاک

ازدواج حضرت علی (ع) و فاطمه(س) از حوادث سال دوم هجری است.شیعیان سالروز آن را در اول ذی الحجه گرامی می دارند پیامبر با رد چند خواستگار خواستگاری علی ابن ابیطالب را پذیرفت و این ازدواج را آسمانی دانست و فرمود: فاطمه(س) را خدا به ازدواج علی(ع) در آورده است. مهریه حضرت زهرا بنابر قول مشهور همان مهر و السنه (500درهم) بود.

منابع شیعه و سنی با تفاوت‌هایی، ماجرای خواستگاری را نقل کرده اند.گفته‌اند که در مدینه،چند تن از صحابه مانند ابوبکر، عمر بن خطاب و عبدالرحمن ابن عوف به خواستگاری فاطمه(س) آمدند ولی پیامبر (ص)پاسخ داد که ازدواج او به دست خدااست و منتظر ابلاغ خواست و قضای الهی است برخی مهاجران به حضرت علی گفتند: چرا از فاطمه(س) خواستگاری نمی کنی؟پاسخ داد:« به خدا قسم که چیزی ندارم.» به او گفتند پیامبر(ص) از تو چیزی نمی خواهد. سرانجام علی(ع) نزد رسول خدا(ص) رفت ولی از روی شرم، نتوانست درخواست خود را بگوید. در مرتبه سوم، از فاطمه(س) خواستگاری کرد.پیامبر(ص) فرمود:« آیا چیزی داری؟» علی گفت: « ای رسول الله(ص)، چیزی جز زره ام ندارم.» پیامبر (ص) فاطمه را به دوازده و نیم اوقیه طلا مهریه به ازدواج او در آورد و زره اش را به وی باز گردانید گفته‌اند که برخی مهاجران گلایه کردند اما پیامبر (ص) گفت: «من فاطمه را به علی ندادم؛خدا او را به علی داد.»

ابن شهر آشوب در مناقب آل ابیطالب آورده است هنگام ازدواج فاطمه،پیامبر بر منبر رفت و خطبه ایراد کرد و فرمود: خداوند به من دستور داده است که فاطمه را به عقد علی در بیاورم و من نیز اگر علی راضی باشد،فاطمه را با مهریه 500 درهم به عقد ازدواج علی در می آورم. علی گفت: من به این کار رضایت دارم.

کلینی در کافی به نقل از امام سجاد (ع) بیان می دارد که یک سال پس از هجرت به مدینه،رسول الله (ص)،حضرت فاطمه (س) را به حضرت علی (ع) تزویج کرد. این قول با آنچه که طبری از امام باقر (ع) روایت می کند،سازگار تر است که بیان می دارد امام علی (ع) در چند شب باقی مانده از ماه صفر در سال دوم هجری حضرت با فاطمه(س) ازدواج کرد. ابوالفرج اصفهانی در مقاتل الطالبین همین مطلب طبری را نوشت و در ادامه دارد که ... و بعد از بازگشت از غزوه بدر علی (ع) بر فاطمه (س) وارد شد. پیامبر (ص) اول ذی الحجه سال دوم هجری رسول الله (ص) حضرت فاطمه (س) را به خانه امیرالمومنین فرستاد. بنابراین فاصله زمان عقد تا عروسی تقریبا 10 ماه بوده است. شاید عجله پیامبر اکرم (ص) در اجرای صیغه عقد،برای این بوده است که جواب روشنی به خواستگارها داده باشد و عجله نکردن در برپایی مراسم عروسی برای این بوده است که فاطمه (س) ظاهرأ به رشد و نمو بیشتری از لحاظ جسمی برسد.

منابع تاریخی میزان مهریه حضرت زهرا (س) رابین 400 تا500 در هم ذکر کرده اند. در حدیثی از امام رضا (ع) میزان مهریه در سنت که به مهر السنه مشهور است 500 درهم تعیین شده است، 500 درهم حدود 1250 تا 1500 گرم نقره است و با توجه به اینکه در آن زمان هر ده درهم نقره معادل یک دینار طلا بوده ،مهر السنه معادل حدود 170 تا 223گرم طلا بوده است(این مقادیر تقریبی و با توجه به اختلاف نظر در وزن درهم و دینار متفاوت است). امام علی (ع) برای تأمین مهریه یکی از وسایلش را فروخت. در این که آن وسیله چه بوده،اختلاف است و در منابع،زره،پوست گوسفند، پیراهن یمانی و شتر ذکر شده است. وقتی مبلغ آن را نزد پیامبر آوردن پیامبر بی آنکه آن را بشمارد،اندکی از پول را به بلال داد و گفت: با این پول برای دخترم بوی خوش بخر! سپس مانده آن را به ابوبکر داد و گفت: با این پول آنچه را دخترم بدان نیازمند است آماده‌ ساز. پیامبر عمار یاسر و چند تن از یاران خود را نیز با ابوبکر همراه کرد تا با صلاح دید او جهیزیه حضرت زهرا را آماده سازد.

شیخ طوسی فهرست جهیزیه را چنین نوشته است:

پیراهنی به بهای 7 درهم

چارقدی  به بهای 4 درهم

قطیفه مشکی بافت خیبر

تختخوابی بافته از برگ خرما

۲ گستردنی (تشک) که رویهای آن کتان ستبر بود یکی را از لیف خرما و دیگری را از پشم گوسفند پر کرده بودند

چهار بالش از چرم طائف که از اذخر (کاه مکی،گیاه بوریا، گیاهی با برگ ریز که برگ آن خاصیت دارویی نیز دارد) پر شده بود

پرده ای از پشم

یک تخته بوریا بافت هجر(گویا مقصود از هجر،مرکز بحرین است. نیز هجر،بدهی بوده است نزدیک مدینه.)

آسیای دستی

لگنی از مس

مشکی از چرم

قدحی چوبین

کاسه گود برای دوشیدن شیر

آفتابه ای  اندوده به زفت

سبوئی سبز

چند کوزه گلی